Robert Mapplethorpe, jedan od najuticajnijih i najprovokativnijih fotografa 20. veka, biće u središtu velike retrospektivne izložbe pod nazivom Le forme del classico, koja će se održati od 10. aprila 2025. do 6. januara 2026. godine u prostoru Le Stanze della Fotografia na ostrvu San Đorđo Mađore u Veneciji. Ova izložba, koju kurira Denis Kurti, umetnički direktor Le Stanze della Fotografia, predstavlja prvi deo trilogije posvećene Mapplethorpeovom radu, a sledeće dve izložbe planirane su za 2026. godinu u Milanu i Rimu.
Umetnički put i estetika
Rođen 1946. godine u Kvinsu, Njujork, Mapplethorpe je studirao grafičke umetnosti na Pratt Institutu u Bruklinu. Početkom 1970-ih počinje da koristi Polaroid kameru, stvarajući fotografije koje su ubrzo postale njegov glavni umetnički izraz. Njegov rad obuhvata portrete, aktove, cvetne kompozicije i autoportrete, često u crno-beloj tehnici, sa snažnim naglaskom na formu, svetlo i kompoziciju.
Klasika i savremenost
Izložba Le forme del classico fokusira se na Mapplethorpeovu fascinaciju klasičnom estetikom. Njegove fotografije tela, kako muških tako i ženskih, prikazane su u pozama koje podsećaju na antičke skulpture, naglašavajući simetriju, proporciju i savršenstvo forme. Kroz pažljivo osvetljenje i kompoziciju, Mapplethorpe uspeva da spoji klasičnu lepotu sa savremenim senzibilitetom, stvarajući slike koje su istovremeno bezvremene i duboko savremene.
Istraživanje identiteta i seksualnosti
Mapplethorpeova dela često istražuju teme identiteta, seksualnosti i roda. Njegove serije fotografija koje prikazuju BDSM subkulturu, homoerotske motive i aktove crnih muškaraca izazvale su brojne kontroverze, ali su istovremeno otvorile važne diskusije o granicama umetnosti, cenzuri i društvenim normama. Njegov rad je često viđen kao izazov tradicionalnim predstavama seksualnosti i identiteta, pružajući prostor za razmišljanje i dijalog.
Kontroverze i uticaj
Jedna od najpoznatijih kontroverzi vezanih za Mapplethorpea bila je izložba The Perfect Moment iz 1989. godine, koja je uključivala eksplicitne fotografije i izazvala burne reakcije u javnosti i medijima. Ova izložba pokrenula je debate o finansiranju umetnosti, cenzuri i slobodi izražavanja, a Mapplethorpe je postao simbol borbe za umetničku slobodu.
Nasleđe i uticaj
Nakon njegove smrti 1989. godine, osnovana je Robert Mapplethorpe Foundation, koja ima za cilj očuvanje njegovog umetničkog nasleđa i podršku istraživanjima u oblasti HIV/AIDS-a. Mapplethorpeov rad i dalje inspiriše umetnike širom sveta, a njegova dela se nalaze u kolekcijama najvažnijih muzeja i galerija. Njegova sposobnost da spoji klasičnu estetiku sa savremenim temama čini ga jedinstvenim umetnikom čije delo ostaje relevantno i danas.
Izložba Le forme del classico u Veneciji pruža jedinstvenu priliku da se sagleda Mapplethorpeovo delo iz nove perspektive, naglašavajući njegovu povezanost sa klasičnom umetnošću i njegov doprinos savremenoj fotografiji. Ova retrospektiva ne samo da odaje počast njegovom umetničkom geniju, već i poziva posetioce da razmisle o temama koje su i dalje aktuelne u savremenom društvu.
lestanzedellafotografia.it
Piše: Predrag Azdejković
Foto: Matteo Defina
Više tekstova iz broja 83 – jun 2025. možete pročitati na (Klik na sliku):
